Przejdź do treści 
Co to jest cytologia?
W Polsce diagnoza „rak szyjki macicy” dotyczy ok. 4000 kobiet rocznie, ponad połowa z nich umiera
z powodu zaawansowania zmian nowotworowych- nie bądź w ich gronie, wykonuj cytologię regularnie!
Cytologia jest podstawowym, wykonywanym rutynowo badaniem w kierunku wykrycia raka szyjki macicy, a także stanów przedrakowych, czy infekcji wirusowych. Polega na mikroskopowej ocenie komórek pobranych ze śluzówki pochwy za pomocą specjalnej szczoteczki.
Wskazania do pobrania cytologii:
Aktualne zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego mówią, że cytologia powinna być wykonywana już po pierwszym współżyciu i powtarzana co trzy lata, o ile lekarz nie zleci częściej. Wyjątek stanowią te kobiety, które są w tzw. grupie zwiększonego ryzyka raka szyjki macicy, tj. często zmieniające partnerów seksualnych, nosicielki wirusa HPV (wirus brodawczaka ludzkiego), kobiety zażywające leki zmniejszające odporność. Cytologię częściej wykonują również te panie, które miały nieprawidłowy wynik ostatniej cytologii.
Pierwsze badanie cytologiczne powinnaś wykonać mając 20-25 lat, lub mniej jeżeli rozpoczęłaś już współżycie seksualne.
Cytologia jest badaniem bezbolesnym, prostym w wykonaniu, traktowanym jako rutynowe badanie przesiewowe.
Przeciwwskazania do pobrania cytologii:
Badanie nie powinno być wykonywane podczas miesiączki – cytologię można wykonać najwcześniej 4 dni po zakończeniu miesiączki i najpóźniej na 4 dni przed kolejną spodziewaną miesiączką. Najlepiej wykonać badanie pomiędzy 10. a 20. dniem cyklu.
Cytologia może być wykonana metodą tradycyjną lub cienkowarstwową, płynną – LBC (Liquid Based Cytology).
Każda z tych metod pozwala na wykrycie zmian w obrębie szyjki macicy, jednak cytologia na podłożu płynnym (LBC) jest znacznie dokładniejsza – dzięki czemu charakteryzuje się nawet dwukrotnie większą wykrywalnością wszelkich nieprawidłowości.
Jak się przygotować do badania?
Cztery dni przed badaniem nie należy wykonywać irygacji pochwy (płukanie pochwy), przyjmować leków dopochwowych, a także stosować tamponów. Dzień przed badaniem należy zachować wstrzemięźliwość seksualną.
Jak przebiega badanie?
Cytologia pobierana jest w gabinecie ginekologicznym podczas badania z użyciem wziernika. Ginekolog poprosi cię o położenie się na fotelu ginekologicznym, założy wziernik tak, by szyjka macicy była dla niego widoczna. Następnie wprowadzi sterylną szczoteczkę do wymazów cytologicznych i poprzez pocieranie powierzchni tkanek pochwy pobierze materiał.
Samo pobranie materiału do badania trwa kilka minut.
Cytologia klasyczna (konwencjonalna)
W cytologii konwencjonalnej wymaz z błony śluzowej pochwy i szyjki macicy pobierany jest za pomocą sterylnej i jednorazowej szczoteczki cytologicznej, następnie materiał jest rozmazywany na szkiełku mikroskopowym i umieszczony w płynie utrwalającym. Próbka opisana jest indywidualnym dla każdej pacjentki kodem. Kolejno trafia do laboratorium, gdzie jest analizowany przez diagnostę.
Cytologia klasyczna jest badaniem tańszym od cytologii cienkowarstwowej.
Jednak przebieg pobrania materiału, jak i sama analiza wymazu może powodować, że wynik będzie niewiarygodny. Przyczyną zmniejszenia wiarygodności wyniku są:
- zbyt mała liczba komórek lub ich niska jakość
- zniszczenie komórek podczas przenoszenia na szkiełko mikroskopowe
- zanieczyszczenie próbki śluzem, krwią
- nierównomierne rozprowadzenie pobranego materiału na szkiełku mikroskopowym
Cytologia na podłożu płynnym (LBC)
W cytologii płynnej wymaz z błony śluzowej pochwy i szyjki macicy pobierany jest za pomocą sterylnej i jednorazowej szczoteczki cytologicznej, której końcówka przenoszona jest bezpośrednio do pojemnika z płynem, który zapobiega uszkodzeniu pobranych komórek, a także zachowuje ich kształt.
Pojemnik zostaje szczelnie zamknięty, oklejony naklejką z indywidualnym dla każdej pacjentki kodem i dostarczony do laboratorium, w którym wykonuje się ocenę.
W laboratorium próbka zostaje przeniesiona z pojemnika na specjalny filtr – tam wymaz zostaje oczyszczony m.in. z nadmiaru śluzu i zbędnych komórek. W taki sposób oczyszczona próbka przenoszona jest na szkiełko mikroskopowe i oceniana pod mikroskopem przez diagnostę.
Czas oczekiwania na wynik cytologii płynnej wynosi około 2 tygodnie.
Zalety cytologii LBC:
Największą zaletą cytologii na podłożu płynnym jest to, że pozwala wykryć nawet najmniejsze zmiany nowotworowe, także takie, które są niewidoczne w innych metodach wykonywanych diagnostycznie.
Cytologia LBC pozwala na uzyskanie większej ilości komórek do oceny przez diagnostę, mniej komórek ulega też uszkodzeniu.
Wynik otrzymany na podstawie cytologii LBC jest bardziej wiarygodny niż w przypadku tradycyjnie wykonywanej cytologii.
Ze względu na oczyszczenie przez aparat ze zbędnych komórek i śluzu, jakość wymazu jest znacznie lepsza, dzięki czemu rzadziej pojawia się konieczność powtórzenia badania.
